Stel, iedereen kan tot zijn of haar einde in de eigen huur- of koopwoning blijven wonen! En, er is altijd iemand in de buurt die je helpt met zaken die je zelf niet meer kunt. En wat nu als dit je geen geld kost, maar juist dat het je geld oplevert. Hoe mooi is dat! Een utopie? Nee, geen filmscript maar realiteit anno 2025. Kleiner wonen biedt ruimte, echt waar.

Probleem
Uit diverse Nederlandse onderzoeken is gebleken dat de vergrijzing explosief zal groeien; 50% van de bevolking in ons land zal vanaf 2020 50 jaar en ouder zijn; 19% hiervan is 65 jaar en ouder. De prognose is dat in 2041 Nederland 4,7 miljoen 65 plussers zal hebben. Deze ontwikkeling brengt uitdagingen met zich mee voor Nederland. 

Feiten
Uit andere onderzoeken blijkt ook dat jeugd uit dorpen vertrekt om elders een studie te volgen en na het behalen van het diploma veelal niet terugkeert naar het geboortedorp terwijl een groot deel dit wel wenst. Er zijn diverse aantoonbare redenen waarom de afgestudeerde jeugd kiest om elders in Nederland hun toekomst te gaan opbouwen, maar de belangrijkste is toch wel dat er geen betaalbare huur- of koopwoningen zijn voor jongvolwassenen. Een ander feit is dat Nederland relatief veel grote huizen kent waar empty nesters wonen en dat er veel vierkante meters ongebruikt leeg staan.

Gevolgen
Duidelijk is dat deze vergrijzing grote negatieve gevolgen heeft voor de ontwikkeling en vitaliteit van Nederland. Op diverse vlakken worden hier de gevolgen nu al ervaren. De toekomst van dorpen, scholen, verenigingsleven, de woningmarkt, de economie, arbeidsmarkt, gezondheidzorg, faciliteiten en bevolkingssamenstelling raken sterk uit balans en inmiddels heeft heel Nederland hiermee te maken. Deze vergrijzing geeft een dis-balans in bevolkingssamenstelling met veel uitdagingen voor ons land. Vergrijzing is een gemeenschappelijk probleem en niet alleen van (lokale) overheid en het bedrijfsleven. Daarom is nu het moment om hier gezamenlijk verandering in te brengen. Van ‘eiland denken’ naar ‘wij-land handelen.

Oplossing
Als bevlogen bewoner én ondernemer in het Noord-Brabantse dorp Son en Breugel, maak ik me zorgen over de toekomst van ons dorp en regio. Daarom ben ik in 2016 een burgerinitiatief gestart wat zich inmiddels ontwikkeld heeft tot Stichting Statiegeld op Jeugd. Omdat ik de eerder geschetste problemen waarneem - eerst alleen in mijn dorp Son en Breugel, maar inmiddels ook in veel andere Nederlandse gemeenten - ben ik bezig de volgende oplossing uit te rollen en heb ik twee pilot-locaties gerealiseerd:

Maak het mogelijk om huur- en/of koopwoningen bouwkundig te splitsen in een A en B nummer waarbij de senioren bewoner(s) gewoon in hun vertrouwde woning en omgeving kunnen blijven wonen door op de begane grond voor hen een woning te creëer. Daarbij ontstaat boven een zelfstandige woning (± 50 m2) met eigen faciliteiten als keuken, badkamer/wc, slaapkamer en woonkamer waar een jongvolwassene woont. Deze jongvolwassene biedt hulptaken aan de senior zodat deze langer zelfstandig kan blijven wonen. En omdat deze jongvolwassene hulptaken biedt, staat hier iets tegenover. Er wordt een deel van de huur gespaard (huursparen) zodat deze jongvolwassene al aan het sparen is voor de eigen kosten koper, of bij een huurcontract voor onbepaalde tijd, dit geld kan gebruiken voor stoffering van de huurwoning.

Kleiner wonen biedt ruimte
Door als senior kleiner te gaan wonen, ontstaat er ruimte. Ruimte in het hoofd omdat de gehele woning niet meer onderhouden hoeft te worden. Ruimte in vertrouwen omdat er iemand in de buurt is waar je een praatje mee kunt maken en op terug kunt vallen als je zelf niet meer alles kunt. En ruimte aan de financiële kant omdat de ongebruikte zolder en slaapkamer(s) geld opleveren en dat kunnen sommige ouderen goed gebruiken.

Dit alles vraagt omdenken. Niet alleen bij bewoners, maar ook bij hypotheekverstrekkers en beleidsmakers, en in omdenken is Nederland geen ster. Acht jaar roepen en ploeteren binnen het Nederlandse systeemdenken heeft er wel voor gezorgd dat woningverdubbeling steeds meer op de kaart komt te staan en dat er een beweging op gang komt. Deze beweging is soms een verhuistrein op gang brengen en met elkaar nadenken over woonalternatieven.

Wanneer men zich realiseert dat wonen anders kan, zal kleiner wonen ruimte gaan bieden binnen verschillende woonscenario’s. Daarom sluit ik af met: en…. ACTIE!

Meer over de Floqz Community en onze samenwerking, klik hier.